Vườn Quốc gia (VQG) U Minh Hạ có diện tích khoảng 8,2 ngàn ha đặc trưng với hệ sinh thái rừng tràm hình thành trong điều kiện ngập nước, úng phèn, trên đất than bùn là môi trường lý tưởng cho các loài động vật sinh sôi nảy nở đem lại sự trù phú, xanh tươi vốn có của vùng đất rừng. Ngày 26 tháng 5 năm 2009, Vườn Quốc gia U Minh Hạ được công nhận là 1 trong 3 vùng lõi của Khu dự trữ sinh quyển Thế Giới Mũi Cà Mau.
Đến với Cà Mau, du khách có thể tham quan, trải nghiệm khám phá VQG U Minh Hạ với nhiều hoạt động thú vị. Có thể nói đây là một trong những điểm du lịch sinh thái lý tưởng, thích hợp cho những ai yêu thích khám phá, ưa mạo hiểm và tìm về những giá trị thiên nhiên nơi vùng đất địa đầu cực Nam của Tổ quốc.
Thời điểm thích hợp để đi du lịch Vườn Quốc gia U Minh Hạ.
Có hai thời điểm để du khách đến trải nghiệm du lịch tại VQG U Minh Hạ, mỗi thời điểm đều có sự đặc sắc khác biệt.
Mùa mưa: Từ tháng 5 đến tháng 11, là thời điểm những cánh rừng tràm xanh tươi ngút ngàn trong tầm mắt, các loài cá nước ngọt cũng sinh sôi này nở: lươn đồng, cá lóc, các trê, cá rô,…
Mùa nắng: Từ tháng 11 đến tháng 4 năm sau, là thời điểm hoa tràm nở rộ, hương thơm ngan ngát lan tỏa khắp nơi, những đàn ong đua nhau hút mật, làm tổ đem lại lượng mật dồi dào, nguồn lợi kinh tế quý giá cho người dân nơi đây.
Đến VQG U Minh Hạ bằng cách nào?
Có ba cách để đi du lịch rừng U Minh Hạ từ thành phố Cà Mau đó là xe máy, xe 16 chỗ trở xuống và xe buýt.
+ Bằng xe máy và xe từ 16 chỗ trở lại: Theo QL1A – qua cầu Cà Mau – Ngô Quyền – Võ Văn Kiệt – theo biển chỉ dẫn tới VQG U Minh Hạ (hoặc có thể hỏi người dân địa phương).
+ Bằng xe buýt: Có thể đón xe buýt trên tuyến QL1A – qua cầu Cà Mau – Ngô Quyền, chuyến về U Minh – Đá Bạc, xe sẽ dừng tại VQG U Minh Hạ theo yêu cầu của du khách. Chỉ cần lên xe trải nghiệm cảm giác được tiếp xúc với những người dân địa phương trong không khí rộn rã, chân thành, người lên kẻ xuống nói chào rộn rã cũng là một trải nghiệm thú vị và khó quên.
Những trải nghiệm thú vị khi đến với VQG U Minh Hạ
Tham quan thám hiểm rừng
Những mảng xanh rừng tràm hút mắt và hương thơm thoảng thoảng bởi mùi thơm đặt trưng của hoa tràm sẽ là một trong những ấn tượng đầu tiên tác động vào thị giác của du khách. Đến với VQG U Minh Hạ, chúng ta có thể quan sát rừng một cách trọn vẹn từ Vọng Lâm Đài. Chạy vỏ máy xuyên rừng ngắm những cánh chim chao lượn, những loài sinh vật dưới táng rừng, những tổ chim dòng dọc treo lơ lửng trên những ngọn tràm cao vút đẹp mắt, thú vị.
Câu cá đồng, đặt trúm, bắt lương, hái rau rừng
Hòa nhập vào cuộc sống của các hộ cộng đồng ven khu vực VQG U Minh Hạ, du khách sẽ được tham gia vào các hoạt động thú vị như đặt trúm bắt lươn, dở chà bắt cá đồng, câu cá đồng, hái rau rừng (rau muống đồng, đọt choại, bông súng, lá cách, lá mơ,…). Với đặc điểm của rừng nguyên sinh rậm rạp là nơi lý tưởng để các loài động thực vật phát triển, đặc biệt là các loại cá đồng.
Cùng nhau “đi ăn ong”
Khi đặt chân vào khu vực VQG U Minh Hạ, xuất hiện trong tầm mắt du khách sẽ là những mảng rừng tràm xanh ngắt, loài cây chiếm đa số diện tích rừng U Minh Hạ. Mùi hương của hoa tràm là sự cám dỗ ngọt ngào cho những đàn ong mật, ong ruồi kéo nhau về xây nên những tổ mật thơm ngon ấm nắng. Đặc biệt, mùi hương của những tổ mật chính là hương thơm kết tinh từ những đóa hoa tràm, chỉ cần ngửi du khách sẽ thấy không thể lẫn vào đâu được so với các loại mật trên thị trường khác.
Đối với người dân vùng U Minh Hạ, “nghề đi ăn ong” (là cách gọi của người dân địa phương, có thể hiểu là đi lấy mật ong) là một trong những nghề tổ đã truyền đi cho bao thế hệ từ thời khai hoang mở cõi cho đến bây giờ.
Vì ong rừng U Minh Hạ phát triển và sinh sôi trong tự nhiên nên hoạt động lấy mật ong cũng phải dựa vào những phương pháp, kỹ thuật hết sức tự nhiên. Người dân lấy mật ong bằng hình thức gác kèo, cây kèo được làm từ những thân cây tràm được lựa chọn và gọt đẽo theo kỹ thuật dân gian và đem gác vào vị trí hết sức tự nhiên ở một khu vực nào đó trong rừng để dẫn dụ những đàn ong mật bám vào xây tổ. Người dân lúc này chỉ việc quan sát, theo dõi, thăm nom và chờ đợi khi nào tổ ong đầy ắp mật thì có thể đến thu hoạch đem về.
Trải nghiệm cùng với hoạt động “đi ăn ong” du khách phải chịu khó theo chân những người thợ rừng vào những khu vực rậm rạp, đầy lau sậy sau khi đã trang bị dụng cụ bảo hộ đầy đủ mới có thể bắt gặp được những tổ ong vàng ươm, thấm mật. Sau khi lấy mật ong xong, chúng ta có thể thưởng thức tại chỗ những giọt mật thơm ngọt cùng với những miếng ong non béo ngậy – thành quả của một chuyến ăn ong đầy ý nghĩa.
Thưởng thức đặc sản vùng nước ngọt
Chỉ cần sau một giờ trải nghiệm các hoạt động du khách có thể có được một bữa ăn đúng điệu kiểu nhà quê, với những món ăn đặc sắc chỉ có ở đất rừng U Minh Hạ:
+ Những món ngon từ ong: ong non chiên bột, gỏi nhộng ong, mắm ong, ong nấu cháo đậu xanh,… Là những món ăn béo ngậy vị béo của ong non, giàu dinh dưỡng, lạ miệng được thu hoạch từ phần tổ ong sau khi đã vắt hết mật.
+ Lươn rừng U Minh Hạ: Lươn rừng U Minh Hạ có thể nói là một trong những đại diện đỉnh cao của ẩm thực vùng nước ngọt Cà Mau. Thịt lươn thơm ngọt, vừa chắc vừa mềm có thể chế biến thành nhiều món ngon khác nhau như: lươn um lá nhàu chấm nước mắm thấm (nước chấm được làm kết hợp từ các loại gia vị như sả, tương xay, ớt, nước cốt dừa, đậu phộng rang giã nhuyễn), lươn kho mắm, kho nghệ, kho sả ớt, nấu canh chua,…
+ Cá đồng U Minh Hạ: U Minh Hạ phổ biến với các loại cá đồng như cá lóc, cá trê, cá rô, cá sặc, cá sặc bổi, các thác lác,… có thể chế biến thành các món ăn hấp dẫn như lẩu mắm cá đồng rau rừng, cá lóc nướng trui, cá rô kho tộ, cá sặc chiên giòn, cá trê chiên chấm nước mắm gừng,…
+ Gà vườn: thưởng thức thịt gà thả vườn tại vườn nhà của các hộ dân ở VQG U Minh Hạ, du khách sẽ cảm thấy được sự khác biệt của những món ăn đồng quê, đặc sắc như gà hấp chuối cây, gà nấu chua, gà xé phai trộn gỏi bắp chuối rau thơm chấm nước mắm chua ngọt,… Thịt gà ngọt dai, thơm ngon, chăc thịt kết hợp với các loại rau đi kèm vô cùng kích thích cho vị giác của người ăn.
Một số lưu ý khi đi du lịch rừng U Minh Hạ
Trong bài hát “Áo mới Cà Mau” có đoạn “Một lần về U Minh, nghe muỗi kêu nhớ rừng Cà Mau”, bài hát phần nào phản ánh về muỗi của rừng U Minh Hạ. Ngày nay, muỗi ở U Minh cũng không nhiều như trong các câu hát “muỗi kêu như sáo thổi, đĩa lền tựa bánh canh” và cả đĩa cũng hầu như không còn.
Nhưng để đảm bảo an toàn, mỗi du khách cần trang bị cho mình những dụng cụ cần thiết để trải nghiệm rừng như:
- Mặc quần áo dài tay, áo mưa đi vào mùa mưa
- Trang bị trang bị mũ nón để tránh nắng khi đi vỏ máy tham quan rừng
- Mang theo thuốc bôi hoặc xịt chống côn trùng
- Không tổ chức nấu nướng sử dụng lửa, phòng tránh cháy rừng
Những điểm du lịch phụ cận
Khi đến tham quan, trải nghiệm du lịch VQG U Minh Hạ, nếu còn thời gian, du khách có thể tham quan trải nghiệm một số điểm du lịch đặc sắc khác của Cà Mau như Điểm du lịch Hòn Đá Bạc, Khu du lịch sinh thái Sông Trẹm, Vườn cò Tư Sự, thị trấn biển Sông Đốc. Sẽ là một trải nghiệm thật là khó quên cho chuyến hành trình đến với hệ sinh thái ngập ngọt VQG U Minh Hạ của Đất Mũi Cà Mau.
Xem thêm: Trải nghiệm rừng U Minh Hạ
Dương Kim Chuyển
